De contouren van een regeerakkoord zijn nog niet gereed, wel al is de intentie ervan zichtbaar. Met name de klimaatdiscussie wordt geparkeerd als een dure hobby voor linkse activisten. Nederland zal flink gas terugnemen in de verduurzaming. En dat levert op korte termijn flink geld op, waarmee allerlei rechtse hobby’s betaald kunnen worden.

Maar de klimaatverandering komt er heus wel aan. Eens zullen de dijken in Nederland het begeven. Als we ons kop in het zand steken voor de klimaatproblematiek, dan zal dat moment eerder optreden, en zijn we ook nog eens zelf verantwoordelijk. Maar goed, Nederland heeft democratisch besloten dat de wetenschap ongelijk heeft, en daarmee moeten we leren leven.

Een van de rechtse hobby’s is het aanleggen van asfalt. En dat is misschien ook wel een goed idee, gezien de ontkenning van de klimaatverandering. Als namelijk de dijken breken, dan moeten we wel met zijn allen naar hogere grond kunnen vluchten. Naar Brabant, Overijssel, maar misschien ook wel naar België en Duitsland. En voor die evacuatie hebben we snelwegen nodig. Er zullen helaas toch wel mensen achterblijven, maar de snelle jongens staan als eerste aan de grens. Nu maar hopen dat onze buren hun grenzen voor ons willen openstellen.

En als dan de ramp zich eenmaal heeft voltrokken, dan vragen we gewoon internationale steun aan voor de wederopbouw van Nederland, of wat daar dan nog van over is. Dat is dus dubbele winst.

De wetenschap zal tegen die tijd voorspellen dat dit scenario tot één miljoen doden kan leiden, maar dat gaan we dan toch gewoon democratisch ontkennen !

Alsof er een biologische klok in ons zit die twee keer per jaar er voor zorgt dat er artikelen verschijnen waarin wordt uitgelegd dat de zomertijd zo ontiegelijk slecht is voor de mensheid.

Persoonlijk veer ik altijd op als de zomertijd start, maar dat mooie moment wordt altijd tegengewerkt door wetenschappers die beweren dat dat helemaal niet goed voor mij is.

Ik zou graag een gedachtenexperiment doen. In Nederland hebben we de midden-europese tijd. Dat is een gekozen zone waarin we hebben afgesproken dat we allemaal dezelfde tijd hanteren. De zon in deze zone staat op de 15-de lengtegraad precies om 12:00 in het zuiden. Dat is ergens in Polen. Ten westen van die lengtegraad staat de zon later in het zuiden, in Nederland om ongeveer 12:40 (wintertijd).

Onze tijdzone grenst aan twee kanten aan een andere tijdzone. In het westen met de Greenwich Mean Time, in het oosten met de oost-europese tijd. Die grens is bijvoorbeeld de grens van Portugal met Spanje, Zweden – Finland of Noord-Macedonie – Griekenland. Op een afstand van luttele kilometer wonen dus mensen die een uur in zon-tijd verschillen. Dat zou dan aan één van de twee kanten, of beide, voor grote maatschappelijke onrust moeten zorgen; daarvan is tot op heden niets gebleken. Mijn conclusie is dat je kennelijk went aan een tijdzone. Maar hoe lang duurt dat wennen ? Kunnen onze biologische ritme professoren en slaappuristen daar eens wat licht over werpen.

Een ander probleem is de maatschappelijke onrust die een verschuiving van de tijd met zich meebrengt, zelfs verkeersongevallen worden in dat licht genoemd. Als dat inderdaad zo is, dan is een vakantie naar Griekenland of Turkije een bron van ongevallen. Dat zou dan verboden moeten worden. Of minstens zou het rijbewijs van de mensen die een dergelijke reis maken, voor een bepaalde periode afgenomen moeten worden. Er van uitgaan dat we toch wennen aan een verschuiving van de biologische klok, anders zou het rijbewijs voor altijd ingenomen moeten worden. Wat mij betreft mogen de eerder genoemde professoren eens uitzoeken hoe lang het duurt voordat een mens gewend is aan een verschuiving van de biologische klok.

Het leven an sich gaat feitelijk alleen over overleven en voortplanten. Door de evolutie heeft de natuur er voor gezorgd dat slechts de sterkste en best aangepaste organismen blijven bestaan. Organismen zijn gaan samenwerken in wat wij nu planten en dieren noemen. Dat zijn inmiddels erg complexe samenwerkingsverbanden.

De mens, maar ook andere kuddedieren, hebben er nog een schepje bovenop gedaan door de individuen te laten samenwerken. De individuen zijn zich gaan specialiseren en zorgen er voor dat ze samen aan alle behoeften kunnen voldoen. U kent ze vast wel: de bakker die brood maakt en verkoopt, en met dat verdiende geld zijn beleg bij de slager betaalt en de metselaar betaalt die een huis bouwt waarin de bakker kan wonen.

Het gevolg van deze specialisatie is dat de mensen steeds meer tijd over hebben. Door slechts 8 uur brood per dag te bakken, kan de bakker voldoende beleg kopen bij de slager. En hij houdt dan nog wat over om de metselaar te betalen. De rest van de tijd van de bakker is vrije tijd. De bakker kan die tijd invullen zoals die zelf wil.

Veel mensen nemen een hobby, zoals sporten, postzegels verzamelen, vogels kijken. Anderen gaan los op computerspellen, het bouwen van poppenhuizen, en wat al niet meer. Weer anderen nemen levend speelgoed. Ze moeten daar voor zorgen wat ze een zorgtaak geeft. Het speelgoed heeft vaak een eigen willetje wat weer aandoenlijk is. En het speelgoed vindt het leuk om aangehaald te worden, wat de eigenaar van het speelgoed doorgaans erg waardeert.

In Nederland zijn twee soorten levend speelgoed van erg in zwang: honden en katten. Deze worden in het geval van honden doorgaans commercieel gefokt. Het gaat de fokker om omzet en winst, zodat hij brood kan kopen bij de bakker, beleg bij de slager, en de metselaar kan betalen voor zijn huis.

Bij katten gaat dan anders, die lopen namelijk altijd los, en komen dan vaak zwanger thuis waardoor er kitten komen, die weer dusdanig aandoenlijk zijn dat kleine kinderen, maar ook volwassen, in katzwijm vallen en zo’n schattige kitten in huis nemen.

Van belang bij dit betoog is dat mensen levend speelgoed in huis nemen om aan de eigen behoefte te voldoen. Het levend speelgoed is kwestie kan niet kiezen en moet doen wat de eigenaar van hem verlang. Feitelijk is het huisdier de moderne slaaf van de mens. Over 40 jaar biedt de opvolger van Rutte zijn excuses aan aan alle huisdieren.

Nu Trump zeer binnenkort aftreedt, als er tenminste geen aanleiding is om in de tussentijd nog de noodtoestand af te kondigen, kan ik eindelijk het onderwerp fakenews toelichten.

Wat is fakenews ?

Fakenews gaat over het verdraaien of verzinnen van feiten, en dat delen met anderen alsof het de waarheid is. Een bekend voorbeeld is het aantal bezoekers tijdens de inauguratie van Trump 4 jaar geleden. Deze zou volgens Trump veel beter bezocht zijn dan die van Obama. Getalsmatig werd al snel aangetoond dat dat niet klopte, waarna de regering de term ‘alternative facts’ verzon.

Veel dichter bij huis hebben we ook te maken met fakenews. Hier zouden voorbeeld van Baudet en Wilders kunnen staan, maar het is van alle tijden. Vandaag stond in de krant dat er al heel lang kernwapens op of in Nederlandse bodem liggen; iets dat al die jaren steevast werd ontkent.

Criminele organisatie

Een organisatie die fakenews verspreid, met het oogmerk om mensen te manipuleren, jezelf beter voor te doen dan je bent, of anderen geld afhandig te maken, kun je scharen onder de noemer criminele organisatie.

De kerk

“De aarde is plat“, is een bekende vorm van fakenews. Dit ‘feit’ is eeuwenlang gebruikt om aan te geven dat Jerusalem het centrum van de aarde is. Mensen die het tegendeel beweerden, werden opgehangen verbrand, of moesten publiekelijk afstand nemen van hun dwaling. De Grieken hadden vòòr Jezus zou zijn geboren, al aangetoond en beredeneerd dat de aarde een bol is. De meesten weten dat tegenwoordig wel, en de kerk heeft dat inmiddels ook ingezien. Sommige leugens komen vroeg of laat uit.

Een ander fakenews uit die hoek: de wereld is geschapen door iets, genaamd God (of andere naam).

Nog zoiets: de duivel. Hij wordt gezien als de vijand van God, die al het goede dat God wil creëren, teniet wil doen. Maar als ik de mythe mag geloven, dan moet God ook de duivel hebben geschapen. Met welk doel zou hij dat dan gedaan hebben ? Met welk doel heeft God de wereld geschapen ? En waar staat eigenlijk de zieltjesfabriek, want er komen er steeds meer bij, maar waar komen die vandaan ?

Een leuk gedachtenexperiment is te bedenken dat God een broer heeft die Lucifer heet. En in het oneindige Niets, verveelden die zich dood (niet letterlijk natuurlijk, want dat kan niet). Op een dag besluiten ze om ‘wereldje’ te spelen. Regels : speler A moet iets opbouwen, speler B moet dat zien te voorkomen. Wij zijn de pionnetjes in dat spel.

De grootste organisatie die fakenews verspreid is dus de kerk. Deze is wereldwijd actief, en opereert onder verschillende namen. Alle denken ze dat ze de wijsheid in pacht hebben, en verplichten anderen deze wijsheid over te nemen, op straffe van hel en verdoemenis. Er worden heel veel regels opgelegd waardoor de vrijheid van de mensen ernstig wordt beperkt. Nu kun je zegen dat het een vrije keuze is om te geloven, maar de meeste kerken dreigen met excommunicatie uit de eigen gemeenschap, of erger nog: dood door verbranding, wat in de middeleeuwen een normale straf was voor dit soort zaken.

Ik pleit ervoor om de kerk te betitelen als een criminele organisatie die fakenews verspreidt, die mensen chanteert, die oorlogen begint. Verbieden die kerk !

Voor allen die dit te rigoureus vinden : Je hebt de kerk heus niet nodig om een goed mens te zijn.

Prachtig woord overigens, waanzin. Zin in waan !

Dit artikel is tijdgebonden, en zal overige enige jaren zijn actualiteit verloren hebben. Maar ten tijde van dit schrijven was corona een actief virus, dat wereldwijd op het hoogtepunt zat, waarbij net een nog besmettelijkere variant was ontstaan, en de wereld aan het begin stond van grootschalige vaccinaties.

Wat is de situatie in Nederland ?

Er is een zware lock-down. Anderhalve meter afstand, niet meer dan twee volwassenen bij elkaar, scholen dicht, winkels dicht, thuiswerken, mondkapjes en een avondklok in het verschiet. En het kabinet is gevallen. De verwachting is dat dit nog wel even zal duren, waarschijnlijk tot maart. IJs en weder dienende, want de Engelse variant is veel besmettelijker. Maar er is ook goed nieuws: er is een vaccin, en Nederland is net gestart met een landelijke vaccinatiecampagne.

Waanzin

Een groep onder leiding van een deadlock engel, vindt dat de lock down in strijd is met grondwet. Ook is die groep bang dat de vaccinatie niet veilig is.

Wat doet het virus ?

Als we niet vaccineren, dan zal het virus uiteindelijk iedereen besmetten. Eén procent (bron : RIVM maart 2020) zal sterven, dat wil zeggen dat er in Nederland 170 duizend doden te betreuren zullen zijn. De vrijheidsgraden die we hebben, is of we het virus op zijn beloop laten (geen lock-down), of reguleren met een lock-down, al dan niet met vaccinatie

Geen lock-down.

In dit geval zal het virus snel om zich heen grijpen. Een schatting is dat binnen een jaar iedereen besmet zal zijn, en we dus 170 duizend doden hebben. In dit scenario zijn alle ziekenhuizen voor een jaar lang vol, en zal er ook veel ‘colateral damage’ optreden doordat er geen reguliere zorg gegeven kan worden. Ook zal het maatschappelijk leven plat liggen omdat door ziekteverzuim veel bedrijven niet kunnen draaien. Er is onderbezetting in cruciale functies als de zorg, de energievoorziening, de drinkwatervoorziening, veiligheid. Maar we zijn wel binnen een jaar van het virus af; dat geeft weer nieuwe kansen. Zie verderop.

Wel een lock-down.

In dat geval laten we het virus geleidelijk rond gaan. Er zullen nog steeds 170 duizend doden te betreuren zijn, maar het gaat veel langer duren. We zitten nu op 12 duizend doden, om tot 170 duizend doden te komen zullen we dus nog 15 jaar in deze lock-down modus moeten zitten.

Het vaccin.

Gelukkig hebben we het vaccin, dat getest en goedgekeurd is. Zoals met alle vaccins is een bijwerking niet uit te sluiten. Het is dan de afweging tussen 15 jaar in lock-down met 170 duizend doden, of enig risico accepteren dat er bijwerkingen optreden, met geen, of nauwelijks doden. Ofwel de afweging tussen doodgaan of niet doodgaan.

Kansen

Maar zoals gezegd biedt corona ook kansen, als we tenminste niet gaan vaccineren. Er zullen uiteindelijk 170 duizend mensen sterven aan corona, voornamelijk ouderen. Hierdoor zullen de wachttijden in de verpleeghuizen korter worden en wellicht helemaal verdwijnen. Er hoeft veel minder AOW betaald te worden, wat goed is voor de schatkist. Er hoeft veel minder pensioen uitbetaald te worden, wat veel winst oplevert voor de pensioenfonds. Er zal minder woningnood zijn. Jongeren hebben sneller een baan, omdat de ouderen dood zijn. Gaan we voor dit scenario, of is dat waanzin ?

Mocht u bij een ambitieus bedrijf werken waar het management iedere vijf jaar wordt vervangen, dan herkent u onderstaand probleem. De reden dat het management wordt vervangen is meestal niet dat ze niet goed functioneren:  ze krijgen namelijk altijd bijzonder veel lof van het nog hogere management, wat aangeeft dat ze prima functioneerden, en het een aderlating is voor het bedrijf dat het beste management vertrekt. Vaak weet de werkvloer wel beter, al kennen ze zelden de echte reden.

Een manager werkt vooral aan zich zelf. Door iedere vijf jaar te rouleren van managementbaan, kan hij het geleerde opnieuw in de praktijk brengen bij een nieuwe organisatie. Hierdoor doet hij (mag ook zij zijn) veel ervaring op. Wat niet onbelangrijk is, is dat na vijf jaar het effect van zijn maatregelen nog niet zichtbaar is. Vandaar die positieve huilverhalen als hij vertrekt. Langer dan vijf jaar moet hij ook niet blijven zitten, want dan geldt bovenstaande regel niet meer, en moet hij vertrekken.

De nieuwe manager komt binnen en constateert dat het zo echt niet langer kan; de vorige manager heeft kennelijk toch een puinhoop achtergelaten. De werkvloer weet van niks, maar ziet de bui al hangen: we gaan weer reorganiseren.

Wat doet de reorganiseren nu met de medewerker ? Stel je solliciteert op een vacature en bent razend enthousiast vanwege het type werk, de sfeer, de cultuur (en de secundaire arbeidsvoorwaarden) en je kiest dus doelbewust voor die baan. Vol energie ga je aan de slag. Binnen vijf jaar komt die nieuwe manager die constateert dat het allemaal anders moet. Hierdoor vervallen deels de redenen waarvoor je juist voor die baan hebt gekozen. Maar loyaal als je bent, laat je je energie anders richten, en probeer je je enthousiasme ergens anders uit te halen. Anderen vertrekken misschien direct maar daar is wel veel lef en een gezonde arbeidsmarkt voor nodig.

Na enkele reorganisaties is je energievector zo ver verdraaid van de oorspronkelijke richting, dat je energie niet meer bijdraagt aan de richting die het bedrijf op wil, en zeker niet bijdraagt aan je persoonlijke geluk. Jouw persoonlijke energievector en die van het bedrijf staan dan haaks op elkaar. Je produceert enkel nog blindvermogen, en komt terecht in een neerwaartse spiraal. Blindvermogen is de energie die geen arbeid verricht, maar wel bijdraagt aan allerlei verliezen.

Om het even wat simpeler uit te leggen moet ik naar de elektrotechniek teruggrijpen. We weten allemaal dat vermogen het product is van stroom maal spanning.

P = I x U

met P = vermogen in Watt, I=stroom in Ampere, U is spanning in Volt.

Voor wisselspanning geldt dat de hoek (faseverschil) tussen de stroom en de spanning roet in het eten kan gooien, het effectieve vermogen wordt dan :

P_eff = I x U x cos(φ)

Zodra φ = 90°, dan is cos(φ) gelijk aan 0, en wordt er dus geen effectief vermogen meer geproduceerd. Omdat de natuurkunde symmetrisch is, kan wiskundig beredeneerd worden dat er ook een vermogen moet bestaan volgens de volgende formule :

P_blind = I x U x sin(φ)

P is hier niet het effectieve vermogen maar wat we gemakshalve aanduiden met blindvermogen. Als φ gelijk is aan 0° (stroom en spanning zijn ‘in fase’) dan is het blindvermogen 0. Als φ gelijk is aan 90° (haakse hoek), dan is het bindvermogen maximaal.

Als je met al je goede bedoelingen blindvermogen gaat produceren, dan wordt het tijd voor een andere baan. Kennisdrain voor het bedrijf is het gevolg, maar dat is het probleem van de volgende manager.

Hebt u zich wel eens verdiept in de bijvoorbeeld zonnepanelen ? Dan ben u òf afgehaakt bij de getallen, òf u heeft er verstand van. Is dat laatste het geval, dan roep ik u op om eventuele correcties op onderstaand artikel te geven. Haakt u af bij de getallen, dan is dit artikel bedoeld om je te helpen om in ieder geval wat meer alinea’s van de informatie te doorgronden.

Vermogen en Energie zijn twee begrippen die vaak in een adem genoemd worden. En ze worden ook heel vaak door elkaar gehaald. Afgezien van het feit dat dat fout is, werkt het ook tegendraads in het begrijpen van de informatie.

De twee begrippen hebben echter wel veel met elkaar te maken, net als bijvoorbeeld stoel en tafel, maar dan anders. Om het maar meteen even natuurkundig te formuleren : Vermogen is een energiestroom.

Dat is het beste te zien aan de grootheden. Energie wordt uitgedrukt in Joules (J). Vermogen wordt uitgedrukt in Joule per seconde (J/s). Voor beide grootheden zijn er diverse alternatieven in gebruik.

Energie is nodig om iets voor elkaar te brengen, bijvoorbeeld om een piano naar tweehoog schouwen (in de natuurkunde spreekt men van verrichte arbeid). De tijd die je daar over doet, bepaalt de hoeveelheid vermogen dat nodig is. Een piano weegt 600 kilo. Tweehoog is om en nabij 6 meter (oude grachtenpand). De hoeveelheid energie om die piano boven te krijgen is (Energie = m*g*h, ofwel massa m in kg, gravitatieversnelling g=9.81), hoogte h=6 m). De benodigde energie is 35000 J ofwel 35 kJ.

Als je daar één uur over doet, dan heb je een vermogen nodig van 35kJ gedeeld door 3600 s is ongeveer 10 J/s ofwel 10 Watt. Dat is best wel alleen op te brengen. Als je dit in 6 minuten wil doen, dan heb je dus gedurende die 6 minuten 100 W nodig. Dat is al best wel veel voor één persoon. Hulp is dan welkom.

Energie

Gebruikte eenheden : Joule, kiloWattuur, Calorie, kiloCalorie.

Bijvoorbeeld om een liter water van 10 graden Celsius aan de kook te brengen, is een bepaalde hoeveelheid energie nodig. Dat is ongeveer 376000 Joule ofwel 376 kilo joule (kJ). Suiker heeft een verbrandingswarmte van 16 kJ/gram. Daar is dan 376/16 = 23 gram suiker voor nodig. Vergelijk dit eens met het optakelen van die piano: daar was slechts 35kJ nodig, dus iets van 2,3 gram suiker.

De calorie, of kilocalorie, zijn grootheden die in de voedingswereld gebruikt worden. Eén calorie is nodig om 1 gram water 1 graad Celsius in temperatuur te verhogen. In bovenstaand voorbeeld is er kan 90 kCal nodig. De calorie en de Joule zijn dus ook eenvoudig in elkaar om te rekenen: 1 calorie komt overeen met 4,2 J.

Vermogen

Gebruikte eenheden: Joule per seconde, Watt, kiloWatt, Paardenkracht.

Zoals in het voorbeeld met de piano al is verklapt, is het vermogen een energiestroom. ofwel het aantal Joule per seconde, wat meteen de definitie is van Watt :

1 J/s = 1 W.

Een voorbeeld : met een waterkoker wordt 1 liter water van 10 graden Celsius aan de kook gebracht. Hierboven hebben we al geleerd dat daarvoor 376000 Joule nodig is. We hebben een waterkoker met een vermogen van 1000 Watt. In dat geval zal het 376000/1000=376 seconden duren voor het water kookt (ongeveer 6 minuten). Met een waterkoker van 2000 Watt, duurt dat dus de helft, ofwel 3 minuten. Let dus op het vermogen als je een waterkoker koopt.

Zonnepanelen

Nadat de piano op zijn plek staat, en het water voor de thee kookt, hebben we nu de tijd om over zonnepanelen te praten.

De straling van de zon verwarmt ons. ga maar een in de zon op je dakterras liggen. De straling van de zon bevat dus energie. Per seconde valt er op iedere vierkante meter op aarde, als de zon recht boven je staat, ongeveer 1000 J energie neer. dat betekent dus een vermogen van 1000 Watt. dat is voldoende voor 20 flinke gloeilampen. De  liter water van eerder, kookt in 6 minuten. Een zonneboiler werkt ook op deze manier; feitelijk is dat een grote waterkoker die zijn energie uit de zonnestraling haalt. Een zonneboiler van 100 liter kookt dus in 600 minuten (=10 uur). Helaas, is het rendement, dat is het percentage van de beschikbare energie die nuttig wordt gebruik laag, en staat de zon niet de hele dag recht boven je hoofd. Dus duurt het langer. heb ik echter meer vierkante meters, dan gaat het weer veel sneller.

Een zonnepaneel verwarmt echter geen water, maar produceert elektrische energie.

{nog afmaken}

Deze blog zal wel wat emotie teweeg kunnen brengen; het zij zo.

De uitspraak “De vrouw is geen lustobject” is gedaan door onze voormalige minister Plasterk, naar aanleiding van het gedrag van enkele individuen jegens onze vrouwelijke medemens. Je moet dat als linkse minister natuurlijk wel zeggen; iedere andere uitspraak zou het aantal stemmen met minimaal 50% doen kelderen. Dat laatste is trouwens wel gebeurd, maar waarschijnlijk niet naar aanleiding van deze uitspraak van Plasterk.

Stel je nou eens voor, dat je ergens een paar honderd miljoen jaar geleden leefde. Er waren nog geen mensen, eigenlijk waren en nog niet eens zoogdieren. Stel in dat kader dat je een slak bent, van het mannelijke geslacht natuurlijk. Het kost je gigantische moeite om te overleven. Je moet alle algen en korstmossen op de ranzige aarde opzuigen; geen lekkere bezigheid, maar het houd je op de been. En zorg dat je geen blauwe algen eet, want daar word je misselijk van.

Dan ineens, zie je een vrouwtjes slak. Er bekruipt je een onweerstaanbare drang om met haar in contact te komen. Je laat de korstmossen even voor wat ze zijn, en je zet een sprintje in, want andere mannetjes denken er net zo over en willen je voor zijn. Als je gelukt hebt dan ben je de eerste, en als je nog meer geluk hebt, dan val je in goede aarde bij het vrouwtje en mag je paren. De hemel breekt open, walhalla, vuurpijlen, violen, en dat soort shit. Daarna ben je gebroken, op, je hebt honger, misschien overleef je het wel niet. En waarom ? Als het voorbij is, is daar alleen de herinnering, en wellicht een kans voor een tweede wip in de toekomst.

Hoe anders zou dit zijn indien de vrouwtjes slak een blauwe kleur had gehad. De associatie met de blauwalg zou groot zijn, geen aantrekkelijk vooruitzicht. Laat dit vrouwtje maar lopen; misschien dat een andere slak de moeite wil nemen, ik niet. Het blauwe vrouwtje is van een soort dat gedoemd is om uit te sterven: mannetjes vinden haar niet aantrekkelijk, en laten haar links liggen.

Hiermee is maar weer eens bewezen dat een vrouwtjes slak aantrekkelijk moet zijn; ze moet lustgevoelens opwekken, en daarmee is ze dus een lustobject.

Dat de slak als soort nog bestaat, bewijst dat vrouwtjes slakken een lustobject zijn. Ik laat het aan de lezer over om deze gedachtegang te vertalen naar andere diersoorten.